DJ LÀ GÌ ?

- DJ là nghề gì ?

DJ - phù thủy âm thanh
Khái niệm DJ gần đây được sử dụng rất nhiều trong lĩnh vực âm nhạc, đặc biệt là thể loại nhạc Hip-hop. Tuy nhiên, có lẽ một số người chưa hiểu hết ý nghĩa, nguồn gốc cũng như những đặc điểm của nghề đặc biệt này.
DJ là từ viết tắt của Disc Jockey, hiểu chung nhất là một người chuyên lựa chọn và phát những thể loại âm nhạc (đã được ghi âm từ trước) cho một đối tượng khán giả nhất định, và điểu chỉnh biến tấu âm nhạc cho phù hợp với người thưởng thức. Nghề này ra đời từ những năm 50 của thế kỷ trước bởi người dân Jamaica. Nhưng phải tới cuối những năm 60 sau khi du nhập vào Mỹ, DJ mới thực sự phát triển.

 Sử dụng kỹ năng điêu luyện để hoà phối âm thanh

Khái niệm Disc Jockey ban đầu được dùng để miêu tả các phát thanh viên trên sóng phát thanh làm nhiệm vụ giới thiệu những đĩa hát được ưa thích cho thính giả. Những đĩa hát này (chạy bằng máy hát) được gọi là disc vì thế mới có tên gọi là Disc Jockey, hay gọi tắt là DJ hoặc deejay. Ngày nay, DJ không chỉ giới hạn trong nghĩa một phát thanh viên. Các yếu tố như thể loại âm nhạc, đối tượng thính giả, khung cảnh biểu diễn, phương tiện truyền thanh, và sự phát triển của kỹ xảo biến tấu âm thanh đã hình thành nên nhiều thể loại DJ khác nhau. Đồng thời, DJ cũng không còn mang ý nghĩa như ban đầu của nó nữa.
DJ được ví von như một phù thuỷ âm thanh. Họ có thể trộn lẫn 2 bài hát khác nhau vào làm một cách điêu luyện mà không hề bị vênh, không để lộ những mối nối hay như người trong nghề gọi là bị “đạp nhạc”. Ngược lại, chúng hoà quyện nhuần nhuyễn vào thành một. Họ chính là linh hồn của những cuộc vui, là người kiểm soát mức độ cuồng nhiệt của đám đông thính giả. Chính cách thức pha trộn, điều chỉnh điệu nhạc của họ đã làm cho đám đông khi thì tạm lắng, khi cuồng nhiệt, khi thì phấn khích tột độ. Một trong những nguyên tắc của các DJ là không bao giờ lặp lại chính mình. Họ tự ví mình như một người pha chế cocktail, với một số nguyên liệu như nhau, họ phải làm ra những loại cocktail mang vị riêng không giống nhau.
Công việc của DJ


DJ - linh hồn của các cuộc vui
Lựa chọn, phát và điều chỉnh những thể loại âm nhạc như vậy được gọi là DJing (hoặc deejaying), playing (chơi nhạc) và spinning (xoay tròn, ở đây ám chỉ việc các DJ thường cho quay các đĩa hát theo ý mình để tạo ra hiệu ứng âm thanh như ý muốn). Âm nhạc có thể tồn tại dưới dạng đĩa hát, file nhạc trong máy tính, jingle hoặc bất kỳ một phương tiện ghi âm sẵn nào khác.
Họ sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau để tạo ra âm thanh như ý muốn như: phân nhịp, cắt, đảo nhịp, trộn lẫn, thả kim đĩa hát, chuyển đoạn, quay ngược đĩa hát… khiến cho các bài hát được chuyển đổi nhuần nhuyễn theo một cách thức mới lạ, sáng tạo. Nhiều DJ chuyên nghiệp sử dụng harmonic mixing – có nghĩa là trộn các bài hát cùng một âm điệu, hay các âm điệu có thể phối bè với nhau.
Những thiết bị âm thanh thông thường nhất mà một DJ phải có bao gồm:-Những bản ghi âm âm nhạc tuỳ thuộc vào phương tiện phát thanh thích hợp. Nếu sử dụng máy hát thì đó là các đĩa hát vinyl, sử dụng vi tính thì đó là các file nhạc số, hay đĩa compact…- Ít nhất 2 phương tiện để phát những bản ghi âm trên đây để tạo ra sự liên tục khi pha trộn các bài hát khác nhau cùng môt lúc.-Một hệ thống khuếch đại âm thanh
Với những DJ mixer, (những DJ pha trộn giai điệu của các bài hát khác nhau) thì cần có thêm một headphone (để DJ mixer có thể nghe được một điệu nhạc này khi điệu nhạc kia đang phát cho thính giả, do đó có thể bắt nhịp được cả 2 điệu nhạc dễ dàng); cần một microphone (để khuếch đại tiếng nói bởi một DJ cũng gần giống như một MC, họ sẽ làm chủ cả sân khấu, khuấy động bầu không khí của người tham gia).

Sử dụng các thiết bị vi tính để trộn nhạc
Ngoài những thiết bị cơ bản trên thì một DJ có thể có thêm những thiết bị tạo hiệu ứng âm thanh (như tạm dừng, lùi, hồi âm, ngắt quãng, chorus…); một hệ thống biểu diễn vi tính hoá điều chỉnh âm nhạc trên các file nhạc số với tốc độ của máy vi tính; một thiết bị Headshell với nhiều kim máy hát như R.A.K.E cho phép DJ phát nhiều bài hát trên nhiều đường rãnh của một đĩa hát cùng một lúc.
Ngày nay, có rất nhiều loại hình DJ khác nhau. Theo trình tự thời gian xuất hiện có thể kể đến Radio DJ (những người lựa chọn các bài hát để phát trong các chương trình ca nhạc trên sóng phát thanh), Bedroom DJ (DJ tại nhà), Club DJ (DJ trong các câu lạc bộ, các quán bar, họ đóng vai trò là linh hồn của cả sàn nhảy, làm chủ sự phấn khích của đám đông bằng cách phối, trộn giai điệu của 2 bài hát khác nhau một cách điêu luyện), Digital DJ (DJ nhạc điện tử, sử dụng các thiểt bị kỹ thuật số hoá trong hoà phối các bản nhạc tồn tại dưới dạng file điện tử), Hiphop DJ và mobile DJ ( Dj lưu động, phục vụ khi có yêu cầu, có thể ở các đám cưới, buổi biểu diễn trong trường học, các bữa tiệc, trong các quán bar, câu lạc bộ đêm…).


DJ - nghề yêu thích của giới trẻ hiện nay
Tiêu chuẩn để đánh giá một DJ giỏi theo tiêu chí chấm giải cuộc thi “Ai là DJ Số 1 VN", bao gồm:
• Trình độ sản xuất nhạc (Existing level of Production skills).• Kỹ năng phối nhạc, các mẫu nhạc phải được sắp xếp và liên kết một cách hài hòa, sáng tạo, lôi cuốn… (Song structure/ Music arrangement). • Tính sáng tạo độc đáo (Originality of piece of music).• Nội dung lời bài hát (Lyrical content).• Tạo mức độ ảnh hưởng của khúc nhạc đến người nghe (Accessibility).• Khả năng chơi nhạc cụ, hát hoặc đọc rap sẽ càngbđược người nghe tán thưởng nhiệt liệt hơn.